Coraz więcej osób rezygnuje z tradycyjnego cukru na rzecz zdrowszych zamienników. Jednym z najpopularniejszych jest stewia – roślina znana ze swojej intensywnej słodyczy i braku kalorii. Czy jednak stewia jest naprawdę zdrową alternatywą, czy to jedynie marketingowy trik? Przeanalizujmy jej właściwości, proces produkcji i bezpieczeństwo stosowania.
Historia i pochodzenie stewii
Stewia (Stevia rebaudiana) pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie była stosowana przez Indian Guarani jako słodzik i środek leczniczy. W XVI wieku została odkryta przez Europejczyków, a obecnie jest uprawiana głównie w Paragwaju, Brazylii, Japonii i Chinach. W Polsce stewia zyskała popularność po 2011 roku, kiedy została dopuszczona do użytku jako środek słodzący.
Jak stewia działa jako słodzik?
Słodki smak stewii pochodzi z glikozydów stewiolowych, które są nawet 200-300 razy słodsze od cukru. Główne glikozydy to:
- Rebaudiozyd A – 250-450 razy słodszy od cukru, bez gorzkiego posmaku.
- Stewiozyd – 200-300 razy słodszy, ale z lekkim gorzkawym posmakiem.
Stewia jest wolna od kalorii, co czyni ją atrakcyjnym wyborem dla osób dbających o linię i diabetyków, ponieważ nie podnosi poziomu glukozy we krwi.
Proces ekstrakcji glikozydów stewiolowych ze stewii
Liście stewii, zbierane ręcznie, przechodzą przez proces ekstrakcji, który wydobywa z nich glikozydy stewiolowe. Następnie są one oczyszczane i koncentracja sprawia, że stewia staje się intensywnie słodka. Proces ten wymaga precyzyjnej obróbki, aby zachować naturalne właściwości rośliny. Stewia dostępna jest w formie proszku, płynów czy tabletek.
Porównanie stewii z innymi słodzikami
Słodzik | Słodkość | Kaloryczność (na 100g) | Bezpieczny dla diabetyków? | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Stewia | 200-300x słodsza niż cukier | 0 kcal | Tak | Bezkaloryczny, naturalny słodzik, nie podnosi poziomu glukozy we krwi. Może mieć lekko gorzki posmak, zwłaszcza w tańszych produktach. |
Erytrytol | 70% słodszy niż cukier | 20 kcal | Tak | Niskokaloryczny, nie wpływa na poziom cukru we krwi, ale w nadmiarze może powodować dolegliwości żołądkowe. |
Ksylitol | 100% słodszy niż cukier | 240 kcal | Tak | Mało kaloryczny w porównaniu do cukru, ale może powodować wzdęcia i bóle brzucha w większych ilościach. |
Cukier biały | 100% słodki | 400 kcal | Nie | Wysokokaloryczny, powoduje skoki poziomu cukru we krwi. Niezalecany dla diabetyków. |
Zalety i wady stewii
Zalety:
- Brak kalorii i niski indeks glikemiczny – Idealna dla osób na diecie, nie podnosi poziomu cukru.
- Naturalne pochodzenie – Z rośliny, bez sztucznych dodatków.
- Może pomóc w kontrolowaniu poziomu cukru – Pomocna w przypadku cukrzycy.
Wady:
- Utrata składników odżywczych – Podczas produkcji mogą zniknąć niektóre cenne substancje.
- Dodatki chemiczne – Czasami produkty zawierają konserwanty lub sztuczne słodziki (wypełniacze).
- Możliwy gorzki posmak – W tańszych produktach może występować niepożądany posmak.
Podsumowanie
Stewia to zdrowa alternatywa dla cukru, szczególnie dla osób dbających o linię i diabetyków. Jednak warto zwracać uwagę na jakość produktów i wybierać te z minimalnym stopniem przetworzenia, aby cieszyć się jej naturalnymi właściwościami.
Czy stosujesz stewię w swojej diecie? Podziel się opinią w komentarzach!