Domowy ketchup z dyni

Celiakia to choroba, której nie da się wyleczyć. Osoby cierpiące na nietolerancję glutenu muszą zmagać się z nią przez całe życie. W ostatnich latach coraz więcej osób dowiaduje się o swojej nietolerancji, a badania wskazują, że celiakia dotyka około jednej osoby na 100.

Co to jest gluten i jak wpływa na organizm?

Gluten to białka zawarte w pszenicy, jęczmieniu, owsie, życie, słodzie oraz ich mieszańcach. Są one toksyczne dla osób z celiakią i muszą być całkowicie wykluczone z diety. Z kolei inne zboża, takie jak kukurydza, ryż, proso czy gryka, nie stanowią zagrożenia i mogą być spożywane bez obaw.

---

Leczenie celiakii: dieta bezglutenowa

Leczenie celiakii polega na ścisłym przestrzeganiu diety bezglutenowej. Należy unikać produktów zawierających gluten i zastępować je produktami przygotowanymi z bezpiecznych zbóż, takich jak ryż czy gryka. W wielu produktach bezglutenowych dodaje się również składniki, które pełnią funkcję wiążącą glutenu.

Aby lepiej zrozumieć, jak niewielka ilość glutenu może zaszkodzić, warto zauważyć, że kromka chleba zawiera około 5 g glutenu, a porcja makaronu – 7 g. Dla osoby z nietolerancją glutenu już 0,1 g tej substancji wystarczy, by wywołać nieprzyjemne objawy i pogorszyć stan zdrowia.

Choć na celiakię nie ma lekarstwa, istnieje sposób, by uniknąć jej szkodliwych skutków – to dieta bezglutenowa. Przestrzeganie tej diety prowadzi do ustąpienia objawów i poprawy stanu zdrowia. Na początku może to być wyzwaniem, ale z czasem zauważysz, że istnieje wiele produktów zastępujących gluten, w tym mąka bezglutenowa.

---

Produkty bezglutenowe: co jeść?

Na rynku dostępna jest szeroka gama produktów bezglutenowych: chleb, krakersy, paluszki chlebowe czy makarony wykonane z innych zbóż. Wiele sklepów spożywczych oferuje produkty, które ułatwiają życie osobom na diecie bezglutenowej.

Jeśli zdecydujesz się na przygotowanie domowego chleba lub ciasta, warto wiedzieć, że mąka bezglutenowa różni się od tradycyjnej. 

---

Przydatne wskazówki do przygotowywania potraw bezglutenowych

1. Ciasta z mąki bezglutenowej: Aby ciasta były mniej twarde, warto je dokładniej ubijać lub mieszać, aby je napowietrzyć. Gluten w tradycyjnych wypiekach pełni funkcję strukturalną, ale w bezglutenowych produktach tej funkcji brakuje.

2. Unikaj przyklejania się ciasta do rąk: Smarowanie rąk olejem pomoże uniknąć problemu z lepkimi ciastami.

3. Bezglutenowe wypieki są często wilgotniejsze: Aby uzyskać chrupiącą skórkę na pizzy czy chlebie, warto użyć specjalnej blachy z otworami, które poprawiają cyrkulację powietrza. Chleb można wyjąć z formy kilka minut przed końcem pieczenia i zostawić go na ruszcie, by dokończyć pieczenie.

4. Eksperymentuj z różnymi rodzajami mąki: Mieszanie kilku rodzajów mąki bezglutenowej pomoże uzyskać lepszy smak i konsystencję w wypiekach.

---

Dodatki do żywności wspomagające przygotowywanie potraw bezglutenowych

Wypieki bezglutenowe różnią się od tradycyjnych pod względem struktury, ponieważ brak glutenu sprawia, że ciasta mogą być bardziej kruche lub twarde. Na szczęście istnieje wiele dodatków, które pomagają poprawić konsystencję, wilgotność oraz strukturę potraw bezglutenowych. Oto niektóre z nich:

1. Guma ksantanowa

   Guma ksantanowa to popularny dodatek do potraw bezglutenowych, który pełni funkcję zagęszczacza i stabilizatora. Pomaga w poprawieniu struktury wypieków, zapewniając im elastyczność i „spójność” podobną do tej, jaką daje gluten. Używana jest również do zagęszczania sosów i kremów. Zwykle wystarczy dodać 0,5-1 łyżeczkę gumy ksantanowej na każdą filiżankę mąki.

2. Guma guar

   Guma guar działa podobnie jak guma ksantanowa, ale jest mniej intensywna. Działa jako zagęszczacz i emulgator. Często używa się jej w wypiekach oraz w produktach mlecznych, aby poprawić ich teksturę. Guma guar jest szczególnie pomocna w wypiekach o bardziej delikatnej strukturze.

3. Psyllium (babka płesznik)

   Psyllium to błonnik roślinny, który wspomaga proces wypiekania chleba i innych produktów. Działa jako spoiwo, zwiększa wilgotność potraw oraz poprawia ich elastyczność. Babka płesznik może być stosowana w połączeniu z innymi mąkami bezglutenowymi, aby uzyskać lepszą konsystencję ciasta.

4. Żelatyna

   Choć nie jest to typowy dodatek do wypieków, żelatyna może być pomocna w uzyskaniu odpowiedniej struktury ciast, zwłaszcza w przypadku ciast na zimno lub deserów, takich jak galaretki i musy.

5. Proszek do pieczenia

   Proszek do pieczenia jest niezbędnym składnikiem w diecie bezglutenowej, aby zapewnić odpowiednią lekkość i puszystość ciast i innych wypieków. Ważne jest, aby wybrać proszek do pieczenia, który nie zawiera glutenu (niektóre marki mogą go zawierać).

Przeczytaj również o bezpieczeństwie powyższych dodatków do żywności.

---

Rodzaje mąk bezglutenowych i ich właściwości

Dieta bezglutenowa wymaga zastosowania mąk, które nie zawierają glutenu. Oto niektóre z najpopularniejszych mąk bezglutenowych oraz ich właściwości:

1. Mąka ryżowa

   Mąka ryżowa to jedna z najczęściej wykorzystywanych mąk w kuchni bezglutenowej. Ma neutralny smak i drobną, gładką teksturę, co sprawia, że jest idealna do pieczenia ciast, ciasteczek oraz do przygotowywania naleśników. Często stosowana jest w połączeniu z innymi mąkami, aby poprawić konsystencję wypieków.

2. Mąka gryczana

   Mąka gryczana ma wyrazisty smak i jest doskonała do przygotowywania makaronów, naleśników, placków oraz chleba. Jest bogata w białko i błonnik, co czyni ją bardzo zdrową opcją. Mąka gryczana może być stosowana samodzielnie lub w mieszankach z innymi mąkami bezglutenowymi.

3. Mąka kukurydziana

   Mąka kukurydziana jest lekką mąką, która doskonale sprawdza się w wypiekach, a także do zagęszczania sosów, zup czy kremów. Jest idealna do pieczenia chleba, ciast i ciasteczek. Mąka kukurydziana daje wypiekom lekko chrupiącą skórkę i jest jedną z najbardziej popularnych mąk w diecie bezglutenowej.

4. Mąka ziemniaczana

   Mąka ziemniaczana jest lekka i ma zdolność pochłaniania dużej ilości wilgoci, co sprawia, że jest doskonała do zagęszczania potraw i wypieków. Jest szczególnie pomocna w przygotowywaniu ciast, które wymagają wilgotności, np. babek czy placków.

5. Mąka kokosowa

   Mąka kokosowa ma naturalnie słodki smak i jest bogata w błonnik. Jest doskonała do pieczenia ciast i ciasteczek, ale należy pamiętać, że mąka kokosowa ma dużą zdolność absorbowania płynów, dlatego w przepisach często trzeba zmniejszyć ilość innych składników mokrych.

6. Mąka migdałowa

   Mąka migdałowa jest doskonała do wypieków, szczególnie tych, które mają na celu uzyskanie wilgotnej konsystencji. Ma bogaty smak orzechów i jest bogata w zdrowe tłuszcze. Mąka migdałowa świetnie sprawdza się w ciastkach, ciastach oraz naleśnikach.

Poznaj inne mąki bezglutenowe - właściwości i zastosowanie w kuchni

---

Podsumowanie

Przestrzeganie diety bezglutenowej nie musi oznaczać rezygnacji z pysznych wypieków i potraw. Dzięki dostępnym produktom i dodatkom, takim jak mąki bezglutenowe, guma ksantanowa, czy psyllium, możesz przygotować smaczne i zdrowe dania. Eksperymentuj z różnymi rodzajami mąk i dodatków, aby odkryć, jakie smaki i konsystencje najlepiej odpowiadają Twoim potrzebom.